Οι οδοντιατρικές γέφυρες είναι μια μορφή προσθετικής αποκατάστασης που χρησιμοποιείται για την αντικατάσταση ενός ή περισσότερων ελλειπόντων δοντιών. Οι γέφυρες δοντιών είναι ακίνητες προσθετικές εργασίες, δηλαδή στερεώνονται μόνιμα στο στόμα. Αποτελούν την πιο συνηθισμένη μέθοδο αντικατάστασης δοντιών, αν και τελευταία πολλοί ασθενείς στρέφονται εναλλακτικά στη χρήση οδοντικών εμφυτευμάτων που παρέχει σημαντικά πλεονεκτήματα. Το κύριο μειονέκτημα των γεφυρών είναι η ανάγκη για τροχισμό υγιών δοντιών που θα χρησιμοποιηθούν για την στήριξη τους.
Οι γέφυρες δοντιών είναι ουσιαστικά ενα σύνολο απο στεφάνες (ενωμένες μεταξύ τους) οι οποίες καλύπτουν ένα κενό χώρο στο στόμα που έχει δημιουργηθεί λόγω της απώλειας ενός ή περισσότερων δοντιών λόγω τερηδόνας, ουλίτιδας, τραυματισμού ή άλλης αιτίας. Η κλασσική οδοντιατρική γέφυρα αποτελείται απο δυο βασικές στεφάνες (θήκες), μια σε κάθε άκρο που στηρίζεται μόνιμα σε ένα φυσικό δόντι εκατέρωθεν του κενού χώρου, και κολλημένες ανάμεσα τους τόσες επιπλέον θήκες όσα τα δόντια που λείπουν. Μια γέφυρα μπορεί να στηρίζεται σε φυσικά δόντια ή σε τεχνητά, δηλαδή σε εμφυτεύματα δοντιών, ή και σε συνδυασμό των δύο.
Οι γέφυρες 3 δοντιών είναι η πιο κοινή μορφή προσθετικής εργασίας που εκτελούν οι οδοντίατροι. Είναι έμμεσες αποκαταστάσεις οι οποίες κατασκευάζονται απο οδοντοτεχνικά εργαστήρια με βάση ενα αποτύπωμα των δοντιών του ασθενούς. Σήμερα πάντως, τουλάχιστον στις προηγμένες χώρες, οι γέφυρες έχουν αρχίσει να υποκαθίστανται απο τα εμφυτεύματα δοντιών, ιδίως όταν πρέπει να αντικατασταθεί ενα μόνο δόντι.
Ανάλογα με το υλικό κατασκευής τους, οι γέφυρες δοντιών κατηγοριοποιούνται σε :
Μεταλλοκεραμικές γέφυρες. Οι μεταλλοκεραμικές γέφυρες είναι αυτές που χρησιμοποιούνται ευρύτερα σήμερα. Οι θήκες που τις απαρτίζουν αποτελούνται από έναν μεταλλικό σκελετό ο οποίος καλύπτεται εξολοκλήρου με κεραμικό υλικό (πορσελάνη). Προσφέρουν μεγάλη αντοχή και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε οποιαδήποτε περίπτωση χρειάζεται τοποθέτηση γέφυρας. Είναι οικονομικότερες απο τις ολοκεραμικές γέφυρες
Μειονέκτημα των μεταλλοκεραμικών γεφυρών είναι η παρουσία σκουρόχρωμου
μεταλλικού σκελετού, ο οποίος αν και καλύπτεται εντελώς με πορσελάνη δεν
αφήνει το φώς να διαπεράσει την στεφάνη όπως γίνεται στα φυσικά δόντια,
προσδίδοντας μια σχετική αδιαφάνεια στην τελική αποκατάσταση.
Ολοκεραμικές γέφυρες. Οι ολοκεραμικές είναι νέου τύπου γέφυρες, απαλλαγμένες από μεταλλικό πυρήνα. Φέρουν έναν σκελετό απο πορσελάνη ο οποίος καλύπτεται από ειδικού τύπου κεραμικό υλικό. Η απουσία μεταλλικού σκελετού χαρίζει σημαντική υπεροχή σε αισθητική φυσικότητα σε σχέση με τους άλλους τύπους γεφυρών, γιατί μόνο η πορσελάνη μπορεί να μιμηθεί την διαφάνεια της αδαμαντίνης του φυσικού
δοντιού.
Μειονέκτημα των ολοκεραμικών είναι το υψηλότερο κόστος και η σχετικά
μειωμένη αντοχή τους, σε σύγκριση με τις μεταλλοκεραμικές. Για τον λόγο
αυτό η χρήση τους περιορίζεται μόνο στην πρόσθια περιοχή του στόματος
και σε περιπτώσεις έλλειψης ενός δοντιού μόνο.
Γέφυρες Ζιρκονίου (ή ζιρκονίας). Ο σκελετός τους αποτελείται απο οξείδιο του ζιρκονίου που επικαλύπτεται με πορσελάνη. H ζιρκονία έχει λευκό χρώμα και επιτρέπει το φώς να περάσει μέσα από την πορσελάνη ενώ παράλληλα είναι πολύ ανθεκτική στην πίεση. Μια γέφυρα ζιρκονίου συνδυάζει τα αισθητικά πλεονεκτήματα μιας ολοκεραμικής γέφυρας με αυξημένη ανθεκτικότητα, αλλά είναι και η ακριβότερη επιλογή απο άποψη τιμής (σχεδόν διπλάσιο κόστος απο μια μεταλλοκεραμική γέφυρα).
Ο κατάλληλος τύπος γέφυρας για κάθε περίπτωση εξαρτάται απο τον αριθμό και τη θέση των ελλειπόντων δοντιών, την κατάσταση των φυσικών δοντιών που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την γέφυρα, τις αισθητικές απαιτήσεις, και τις οικονομικές δυνατότητες του ασθενούς.